Những năm qua, phong trào xây dựng gia đình văn hóa ở xã Ninh Vân (Hoa Lư) được triển khai rộng khắp, đã thu hút sự hưởng ứng mạnh mẽ của các tầng lớp nhân dân. Phong trào đã phát huy tác dụng thiết thực trong việc cổ vũ, nhân rộng mô hình tiên tiến, góp phần tích cực trong việc xây dựng đời sống văn hóa ở cơ sở, tạo nền tảng tốt đẹp cho sự phát triển bền vững của gia đình Việt Nam.

Về thôn Vũ Xá, khi hỏi gia đình ông Phạm Minh Ngọc dường như ai cũng biết. Bởi gia đình ông không chỉ làm kinh tế giỏi mà còn luôn nêu gương sáng về tinh thần đoàn kết, yêu thương, giáo dục con cái ăn học trưởng thành. Thực hiện phong trào xây dựng gia đình văn hóa, khu dân cư văn hóa, ông Ngọc tỉ mỉ chép lại toàn bộ các tiêu chuẩn ra một tờ giấy để mọi người trong gia đình và bà con hàng xóm mỗi khi đến chơi cùng xem và thực hiện. Bản thân ông luôn tích cực tuyên truyền, vận động mọi người thực hiện tốt nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang và lễ hội.

Để có điều kiện chăm lo cho con cái ăn học đến nơi đến chốn, những lúc nông nhàn, vợ chồng ông Ngọc đi làm thợ xây. Tay nghề khá, lại cần cù chịu khó nên đoàn thợ của ông Ngọc nhiều việc. Đến nay, khi các con ông đều đã tốt nghiệp đại học và có công ăn việc làm ổn định, vợ chồng ông Ngọc nghỉ làm thợ xây, mở một quán bán hàng tạp hóa tại gia đình. Hiện kinh tế gia đình ông khá vững, không những thế ông còn nhiệt tình giúp đỡ một số hộ khó khăn biết cách làm ăn, vươn lên thoát nghèo. Nhiều năm liền gia đình ông Ngọc được bầu là gia đình văn hóa tiêu biểu, được UBND xã Ninh Vân cấp bằng công nhận và giấy khen.

Để phong trào xây dựng gia đình văn hoá đạt hiệu quả, xã Ninh Vân đã khuyến khích, tạo điều kiện cho các gia đình phát triển kinh tế. Vốn là xã thuần nông. Ninh Vân xác định phát triển nông nghiệp là mũi nhọn. Theo đó, xã vận động bà con tích cực hưởng ứng chủ trương dồn điền, đổi thửa, chỉnh trang đồng ruộng để áp dụng cơ giới hóa vào sản xuất, mặt khác vận động bà con áp dụng KHKT, đưa các giống cây, con năng suất, hiệu quả cao vào sản xuất.

Bên cạnh đó, Ninh Vân còn khuyến khích bà con khôi phục và phát triển nghề chế tác đá truyền thống. Đến nay, toàn xã có hơn một trăm doanh nghiệp, cơ sở làm đá mỹ nghệ, giải quyết việc làm cho hàng trăm lao động địa phương và ngoại tỉnh với mức thu nhập bình quân là 4 triệu đồng/người/tháng. Đến nay tỷ lệ hộ nghèo của xã giảm còn 2,45%. Kinh tế ổn định, các gia đình ở Ninh Vân còn đầu tư cho con cái học hành, chăm lo sức khỏe cho người thân. Đồng thời, nhắc nhở các thành viên trong gia đình phải có trách nhiệm quan tâm giúp đỡ nhau, cùng thực hiện tốt các tiêu chuẩn gia đình văn hóa.

Đi đôi với việc khuyến khích kinh tế hộ phát triển, xã Ninh Vân còn quan tâm chăm lo đời sống tinh thần cho nhân dân, đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng, các thiết chế văn hoá và hệ thống dịch vụ an sinh xã hội. Trường học, trạm y tế xã được xây dựng khang trang, sạch đẹp. Cảnh quan môi trường, đường thôn, ngõ xóm được cải tạo, nâng cấp. Xã đã ra nghị quyết hỗ trợ các thôn, xóm xây dựng nhà văn hoá, xây dựng khu vui chơi thể thao, bãi chứa xử lý rác thải...

Đến nay, xã đã xây dựng và đưa vào sử dụng hiệu quả nhà văn hóa trung tâm của xã có đầy đủ trang thiết bị phục vụ cho các hoạt động văn hóa, văn nghệ, thể dục thể thao. Toàn xã có 11/13 thôn có nhà văn hóa, đạt tỷ lệ 84,6%. Xã có 13 đội văn nghệ ở 13 thôn, 6 đội bóng chuyền và hầu hết các thôn đều có đội bóng đá thanh, thiếu niên. Duy trì hoạt động của các câu lạc bộ thơ, CLB hát chèo, CLB “Nông dân với pháp luật”, CLB “Thanh niên làm đá mỹ nghệ”, CLB “Phụ nữ với gia đình hạnh phúc”… Qua bình xét hàng năm, tỷ lệ gia đình được công nhận “Gia đình văn hoá” đều đạt từ 80- 85%, trong đó tỷ lệ hộ đạt gia đình văn hóa từ 3 năm trở lên đạt trên 60%. Xã Ninh Vân đã có 7/13 thôn được công nhận danh hiệu “Làng văn hoá” từ 5 năm liền trở lên và có 5 thôn được công nhận là Làng khuyến học.

Các gia đình văn hóa luôn gương mẫu, thực hiện các phong trào ở địa phương, nổi bật là phong trào xây dựng nông thôn mới. Theo đó, các hộ gia đình vận động nhau chỉnh trang khu dân cư, tu sửa, nâng cấp nhà ở, cải tạo vườn, khuôn viên nhà ở xanh, sạch, đẹp. Đến nay, toàn xã có trên 80% hộ gia đình có nhà ở kiên cố. Với phương châm “Nhà nước và nhân dân cùng làm”, nhân dân trong xã đã tự nguyện đóng góp xây dựng đường làng, ngõ xóm, nhà văn hóa thôn, sân TDTT … với tổng kinh phí trên 123 tỷ đồng, trong đó nhân dân đóng góp trên 3 tỷ đồng, 42 hộ hiến gần 800 m2 đất, hộ hiến nhiều nhất là 95 m2. Ngoài khoản đóng góp 320 nghìn đồng/khẩu, các hộ còn ủng hộ thêm kinh phí cho xóm làm đường.

Năm 2013, toàn xã làm được gần 2.000 m đường giao thông nông thôn với tổng số tiền trên 500 triệu đồng. Cũng trong năm 2013, xã đã hoàn thiện xây dựng giai đoạn 2 công trình nước sạch và đi vào hoạt động đảm bảo việc cung cấp nước sạch cho 13/13 thôn với tổng số hộ được sử dụng nước sạch là trên 2.000 hộ. Đến nay, xã đã hoàn thành 14/19 tiêu chí trong xây dựng nông thôn mới.

Bài, ảnh: Nguyễn Hùng